Urla, kendi adıyla anılan yarımadanın merkezinde yer almaktadır. İlçe, yarımada üzerindeki konumuyla iki denize komşudur. İlçenin kuzeyinde İzmir Körfezi, güneyinde ise Kuşadası Körfezi bulunmaktadır. İlçenin, İzmir Körfezi’ndeki sınırları içerisinde irili ufaklı, bir kısmı kayalık konumda bulunan adaları mevcuttur. Kuzeyden güneye doğru bir sıralama yapıldığında bu adalar Uzunada (Kösten), Zafer, Nergis (Küçük), Hekim, Kel, Fener, Akça (Nergiz), Yassıca, Arap, İncirli (Eşek), Yolluca (Adacık), Pırnallı, Taş ve Karantina Adası’dır. Bu adalardan başka Çarpan Körfezi’nde Yılan Ada adıyla tanınan bir ada daha bulunmaktadır. Uzunada (25,4 km²) ve Hekim Adası (2,4 km²) dışındaki adalar 1 km²’den küçük yüzölçümüne sahiptir. Adalarda düzenli bir akarsu bulunmamakta, su ihtiyacı kuyular ve sarnıçlar vasıtasıyla sağlanmaktadır. Adalar, genellikle Ege ve Akdeniz bölgesinde yer alan maki örtüsü ile kaplıdır. Bu bitki örtüsünün yanında çam, zeytin, incir ve palmiye ağaçları da görülebilmektedir. Adalarda ada tavşanı, yılan, yaban domuzu, güvercin ve martılardan oluşan yabanıl hayvan popülasyonu yaşamaktadır. Yolluca ve Karantina Adası ile Uzunada dışındaki adalarda kalıcı yerleşim bulunmamaktadır. Askeri konumdaki Uzunada dışında; bir yol ile karaya bağlanan Yolluca Adası’nda yine askeri tesisler, Karantina Adası’nda ise Sağlık Bakanlığı tesisleri bulunmaktadır. Yassıca Ada’da ise yaz mevsiminde işleyen dinlenme tesisleri bulunmaktadır.
Adalardaki İnsan Yerleşim İzleri
Urla ve civarında insanlığın Paleolitik dönemden bu yana var olduğu arkeolojik araştırmalar yoluyla saptanmıştır. Urla Adaları’nda yapılan arkeolojik yüzey araştırmaları neticesinde Uzunada’da Erken Tunç Çağı II. Dönemi’ne tarihlenen keramik örnekleri saptanmıştır. Böylelikle Urla adalarında saptanabilen ilk insan yerleşiminin, MÖ 3. bin yılın ikinci yarısından itibaren görülmeye başladığı ortaya çıkarılmıştır. Diğer adalarda sürdürülen yüzey araştırmalarıyla; Klasik, Helenistik, Roma ve Bizans dönemleri ile Türk dönemlerinde adaların iskân gördüğü ortaya çıkarılmıştır. Nüfus mübadelesi sonrasında adalarda yer alan iskânlar terk edilmiştir.
19.yüzyıl gravüründe Yolluca ve Pırnallı Adaları
Müdafaayı Milliye Vekâleti Harita Müdüriyetinin 1341 tarihinde yayınlamış olduğu 1/25.000 ölçekli Urla haritası.