Yaşamı ve fikirleri ile ilgili son derce sınırlı bilgilere sahip olduğumuz Hermotimos, MÖ VII-VI. yüzyıllar arasında Klazomenai’de yaşamış bir filozoftur. MS 23’te Roma’da doğmuş olan Yaşlı Plinius, 37 kitaptan oluşan “Doğa Tarihi” isimli çalışmasının 7 kitabında Hermotimos’un yaşarken bir çeşit vecd haline ya da transa geçtiğini ve ruhunun vücudunu terk ederek gitmek istediği yerlere gittiğini ve yalnızca gittiği yerlerde olan kişiler tarafından bilinebilecek şeyleri bildirerek çeşitli mucizeler gösterdiğini kayıt etmektedir. MÖ II. yüzyılda yaşamış yazar Apollonius, Hermotimos’un bu mucizelerine örnek olarak onun büyük fırtınalar, kuraklıklar, depremler gibi doğa olayları ve veba gibi kitlesel tahribat yaratan hastalıkları önceden haber verdiğini yazmaktadır. Hermotimos’un bu kehanet ve mucizeleri toplum nezdinde sıkıntılara yol açmış, halk arasında düşmanlar kazanan filozof, yine bir gün trans halindeyken öldürülmüştür.
MS 2. yüzyılda yaşamış olan Samsatlı Lucian, Hermotimos’un Anaksagoras’tan önce, aklın; değişimin nedeninde temel olduğu fikrini ilk kez öneren filozof olduğunu yazmaktadır. Ona göre Hermotimos, fiziksel varlıkların statik(durağan) olduğunu; zekânın ise değişime neden olduğunu öne sürmüştür. Bu bilgiye göre Hermotimos, Anaksagoras’tan önce yaşamış olmalıdır. Anaksagoras’ın MÖ 500 dolaylarında Klazomenai’de doğmuş olduğu bilindiğine göre; yaşam tarihi tam bilinmemekle beraber Hermotimos’un da MÖ 650 ile MÖ 550 tarihleri arasında yaşamış olduğunu belirtmek mümkündür.
Lucian, Hermotimos’u, bir Pythagorasçı olarak tanımlamaktadır. Bilindiği üzere; Antik Çağ felsefesinde Pythagorasçılık yaklaşımı ezoterik ve metafizik inançlar içeren felsefi bir öğretidir. Bu öğreti Antik Çağ inanışlarında Homeroscu-Hesiodosçu kültten ayrılan dini bir cemaate ait kişilerin inanışlarını içermektedir. Antik dönemdeki dini inanış biçimi, özünde mitoloji de yer alan ve efsanevi Olympos Dağında yaşadığı düşlenen on iki büyük tanrı ve tanrıça ile bunların etrafında yer alan diğer periler, satirler gibi insan ve doğaüstü güce sahip olduğu var sayılan güçlerin çerçevesinde şekillenmektedir. Bu tanrı-tanrıça ve efsanevi varlıklar hakkındaki hikâyelerin en güzel ve en bilindik anlatıcıları Homeros ve Hesiodios olduğundan ana inanış kültü bu yazarların aktardıklarına dayanmaktadır. Ancak filozof Pitogoras’ın başını çektiği bir inanış biçimi bu ana akımdan ayrılarak dini ve mitolojik inanışların gizemli bir şekilde ehil kişiler tarafından özel metotlar kullanılarak ve geniş halk kitlelerinden saklı bir şekilde öğretilmesine dayanan bir inanış bütünü ortaya çıkarmıştır. İşte Hermotimos’ta bu inanış biçimine sahip Klazomenai’de yaşamış bir kişi olarak karşımıza çıkmaktadır.
.jpg)
Fyodor Bronnikov-Gün Doğumunu Kutlayan Pisagorcular (1869).