Camiatik Mahallesi, Mustafa Kemal Paşa Caddesi üzerinde yer alan ve Hacı Ahmed Ağa tarafından hicrî 1055/ milâdî 1645-1646 yılında yapılan çeşme, halk arasında “Mermer Çeşme, Meydan Çeşmesi” gibi isimlerle bilinmektedir. 1923 yılına kadar meydan çeşmesi kullanımını sürdüren eser, bu tarihten sonra yapılan değişiklikler nedeniyle ilk bakışta klâsik bir Osmanlı çeşmesinden ziyade “Kurtuluş Anıtı” niteliği kazanmıştır. Çeşmenin piramit şekilli kaidesinin dört bir yanına birer kitabe yerleştirilmiştir.
KİTABELER:
1. Güney cephede yer alan kitabe:
Bu makãmı Hacı Ahmed Ağa etdi ihyâ,
Ömrüm gayb bula Bârî vire ecr-i cezîl
Bir elif baki zammiyle dedi tarihin ânın
Çeşme-i âb-ı hayat kâne hoy-ı selsebîl.
1055
Açıklaması: “Bu çeşmeyi Hacı Ahmed Ağa yaptırdı. Ömrüm bilinmeyeni (rıza-yı ilâhiyi) aramakla geçti. Şayet bu hayratla bulursam, bana büyük mükafattır. Allah’ı temsil eden elif harfinin eklenmesiyle, tarihi belli oldu. Bu ölümsüzlük suyu akan çeşme halkın hizmetine sunuldu. 1055” yazıları okunmaktadır. Kitabeden çeşmenin Hacı Ahmed Ağa tarafından hicri 1055/miladi 1645-1646 yılında yaptırıldığını öğrenmekteyiz.
2. Doğu cephede yer alan kitabe:
Ayrıldık ezildik,
Birleşdik kurtulduk.
12 Eylül 1338 Ketebehu Hüsnü
Açıklaması:
Biz (Türkler); birbirimizden ayrılınca ezildik. Birleştik ve (düşman işgalinden) kurtulduk. Urla’nın işgalden kurtuluş tarihi olan Rumi 12 Eylül 1338/12 Eylül 1922 tarihinde Hattat Hüsnü tarafından bu kitabe yazılmıştır.
3. Kuzey cephede yer alan kitabe:
Ahmed Ağa Çeşmesi’ni İstiklâl âbidesine
Müceddeden tebdîl eden 1339 senesi Urla Belediyesi Heyeti
Amele Nazmi ve Murad
Açıklaması: Ahmed Ağa Çeşmesi yenilenerek Rumi 1339/1923 senesinde, Urla Belediye Meclisi ile Amele Nazmi ve Murad tarafından İstiklâl Abidesi’ne dönüştürülmüştür.
4. Batı cephede yer alan kitabe:
Hâkimiyet bilâ kayd-u şart milletindir
Teşkilât-ı Esâsiye, Madde 1 Ketebehu Hüsnü
Açıklaması:
“Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir”. 1921 Anayasası-1.madde. Hattat Hüsnü.
5. Dikilitaşta yer alan kitabe:
Yaşasın Türkiye