MALGACA PAZARI ve TARİHİ ARASTA ÇARŞISI

Konum Görselleri

Adres : Camiatik, Itır Sk. No:35430, 35430 Urla/İzmir

Urla, 14.yüzyılda, Türklerin bölgeyi fethetmesiyle birlikte bugünkü merkezinde kurulmuştur. Başlangıçta “Karye Pazarı” olarak anılan ve geçmişten günümüze her zaman önemli bir Pazar olma özelliğini bünyesinde barındıran Urla, iç ve dış ticarette büyük öneme sahip bir kenttir.

15-16. yüzyılda Anadolu’nun batıya açılan ticaret kapısı Çeşme Limanı’dır. Anadolu ile Çeşme arasındaki ticarette kervanların uğradığı bir konak merkezi olan Urla, bu dönemde oldukça zengin bir ticaret kenti haline gelmiştir.  Kaynaklardan Urla çarşısının iki yüz dükkâna sahip olduğu bilinmektedir. Osmanlı döneminde çarşı ve pazarlara getirilen ürünlerden alınacak vergilerin tespit edilmesi için bir tartı işleminin yapılması zorunluluktur ve çarşılarda bu tartı işlerinin yapıldığı alana kapan adı verilmektedir. Urla çarşısında da bu işlemin yapılmış olduğu Kapan Camisi adından anlaşılmaktadır. 

Bölgedeki ticaret faaliyetlerinin zenginliği nüfus artışını da beraberinde getirmiştir. Urla ve çevresinde birçok köy yerleşimi kurulmuştur. Bu köylerden birisi de halen Malgaca adıyla Urla’da yaşayan Malkoç Köyü’dür. Köyün kurulmuş olduğu alanda artık Malkoç Köyü’ne ait yerleşim izi bulunmasa da bu alan Malgaca Ovası adıyla anılmaktadır. 16. yüzyılın sonunda Çeşme Limanı’nın önemini kaybetmesi bölgede İzmir Limanı’nı ortaya çıkarmıştır. Ticaret merkezinin İzmir’e kaymasıyla beraber “Urla Pazarı” önemini yitirmiştir. Fakat Malgaca bölgesinde zirai faaliyetler yüzyıllar boyunca varlığını sürdürmüştür. Uzun yıllar boyunca bu kıyı ovasında yetişen ürünler Urla’nın merkezindeki Malgaca Pazarı’nda tezgâhları süslemiştir.

 Malgaca Pazarı’nın hemen bitişiğindeki Tarihi Arasta Çarşısı ise uzun yıllar Urlalılara hizmet vermiş dükkanlardan oluşan bugün yine sayısız esnafa ev sahipliği yapmaktadır. Yıllar boyunca cuma günleri Malgaca’da kurulan Pazar, Urlalıların haftanın her günü alışveriş yapabildiği Arasta’ya hareketlilik katmıştır. Arastanın Arnavut kaldırımlı taş sokaklarında arife günleri kuyruklar oluşur, Urla’nın köylerinden insanlar daha çok çeşit ve daha ucuz mal için buraya akın etmiştir. 1900lü yılların başından günümüze bu ticaret merkezlerinin kunduracı, ayakkabı tamircisi, terzi, semerci, sepetçi, berber, manifaturacı, kahveci, lokantacı, manav, fırıncı, bakkal, kasap, kuyumcu, gıda toptancısı, saatçi, tuhafiyeci, katmerci, testereci, tenekeci, nalbant, marangoz, hırdavatçı gibi sayısız esnafa iş imkânı sağladığını bugün çıraklarından ve işleri devam ettiren çocuklarından öğrenmekteyiz. Malgaca Pazarı, yanı başındaki Tarihi Arasta Çarşısı, Köprübaşı dükkanları ve sanayiye doğru uzanan Zafer Caddesi ile tarih boyunca Urla’nın merkezinde atan kalbi olmuştur.